Literatura i religia u Żydów za czasów Chrystusa Pana, t.2 - ks. dr Stanisław Trzeciak

rok wydania 2023 (reprint wydania z 1911 r.)
format A5
str. 436
Wydawca: Dom Wydawniczy ''Ostoja''
ISBN 978-83-65102-28-7

TREŚĆ CZĘŚCI II

Tora i jej znaczenie
Myśl przewodnia Tory
Cześć i przywiązanie do Tory w świetle historycznych wypadków
Powszechne nauczanie i znajomość Pisma św. Septuaginta
Inne Księgi święte
Fałszywy punkt wyjścia
Obrzezanie
Sabat
Rok sabatowy
Święta
Święto nowiu miesiąca
Pascha. Ostatnia Wieczerza a Msza św.
Ceremoniał ostatniej Wieczerzy
Święto tygodni (Zielone święta)
Nowy Rok — Dzień pojednania
Święto namiotów
Świątynia
Świątynia Heroda
Kler
     A. Arcykapłani
     B. Kapłani
     C. Stosunek proroków do kapłanów
     D. Lewici
     E. Ubrania kapłanów i arcykapłanów
Synagogi
Budowa i wewnętrzne urządzenie synagog
Nauka i jej przedstawiciele
Modlitwa
Post
Jałmużna
Przepisy czystości
Cicith, tefillin mezuzoth
Przysięga
Ślub
Nazaret
Pierworodni, pierwociny i dziesięciny
Halacha wobec nauki Chrystusa Pana
Faryzeusze
Saduceusze
Am-haarec
Esseńczycy
Heretycy „minim” a wiara w zmartwychwstanie umarłych
Mesjanizm
     Tło pojęć mesjańskich
     Pojęcie o Mesjaszu
     Historyczny przebieg pojęć mesjańskich
          1. Sybilla
          2. Księga Henocha. Psalmy Salomona i Księga Jubileuszów
          3. Wniebowzięcie Mojżesza
          4. Flawiusz i mesjańskie przepowiednie faryzeuszów, dane bratu Heroda
          5. Parafrazy Jonathana i Onkelosa
          6. Philo
7. Apokalipsy Barucha i Ezdrasza
Rzut oka na oczekiwania Zbawiciela u pogan
Oczekiwanie Mesjasza według Nowego Testamentu
     Samarytanie
     Mesjasz i Jego zadanie. Charakterystyka pojęć mesjańskich u Żydów palestyńskich i egipskich.
Ofiary przebłagalne i pojednania się z Bogiem a spowiedź.
Jezus z Nazaretu prawdziwym Mesjaszem

PRZEDMOWA

   Poznanie całokształtu życia u Żydów w epokowej chwili wystąpienia Chrystusa Pana jest dla nas kwestyą pierwszorzędnej doniosłości pod względem religijnym i cywilizacyjno społecznym. Niniejsza praca w I części przedstawia życie umysłowe, w II zaś życie religijne.
   Ogłaszając drukiem tę pracę, zawierającą moje wykłady trzechletnie w Akademii duchownej, pragnę obudzić zamiłowanie do studyów biblijnych u młodego kleru, zwłaszcza że nauki teologiczne u nas, a szczególniej jeszcze nauki biblijne leżą zupełnie odłogiem. Zaniedbanie to mści się już i mścić się jeszcze surowiej będzie na życiu naszem społecznem, religijnem i kościelnem.
   Bez pogłębienia zasad i podstaw naszej wiary, stajemy wobec błachego zarzutu z rumieńcem na twarzy, a wobec przeciwności w życiu chwiejemy się jak trzcina. Nie możemy też nigdy wyrobić religijnego przekonania u szerokich mas społecznych, ani też przygotować młodzieży do walki życiowej.
   Biblija jako źródło wszelkich teologicznych nauk, a podstawa wiary naszej uczy nas poznać Jezusa Chrystusa i prowadzi nas do Niego, Który jest światłością świata, drogą prawdą i życiem, Który nam dał przykład na ziemi, jako jedni czynić mamy drugim, bo przeszedł przez życie wszystkim, dobrze czyniąc. W Niego wpatrzeni wśród wiru i walk społecznych i narodowościowych możemy doznać ulgi i z utęsknieniem zawołać: „przyjdź królestwo Twoje“, niech bratnia miłość społeczeństw i narodów zawita na ziemię, niech tak jako w niebie i tutaj na ziemi wypełniają wszyscy wolę Twoją Panie, niech zstąpi do nas pokój Twój niezmienny prawdziwy i wieczny, niech Cię poznają wszyscy i zbliżą się do Ciebie, a wtedy napewno i do siebie się zbliżą i jedność tworzyć będą.
   Do poznania Chrystusa Pana, Który jest dla nas niedoścignionym wzorem i przykładem ma służyć studyum biblijne, ma służyć również i niniejsza praca. Znajdzie w niej Czytelnik, szczególniej w II części, tę Boską świetlaną postać na tle współczesnego życia zapatrywań i wierzeń, znajdzie praktyki i pojęcia religijne, pozna ich pochodzenie lub ugruntowanie w Biblii, usłyszy o nich wypowiedzenia ówczesnych uczonych rabbinów, a następnie słowa Samego Chrystusa Pana.
   Innemi słowy znajdzie tu Czytelnik Ewangelię wyświetlaną przy pomocy stosunków palestyńskich, Starego Testamentu, pism apokryficznych, dzieł pisarzy żydowskich i grecko-rzymskich, a wreszcie przy 'pomocy Talmudu i żydowskich praktyk religijnych możliwie jeszcze zachowywanych obecnie.
   Te warunki uważam jako niezbędnie potrzebne do zrozumienia Ewangelii. To też przy pomocy tych źródeł zestawiam najpierw pochodzenie, a następnie całą pełnię jakiejś religijnej praktyki i na tem tle wreszcie kreślę słowa Ewangelii.
   W takiem oświetleniu słowa te przedstawią się nam jasno i zrozumiale, nabiorą życia, jędrności i siły, a zarazem obudzą pewne zadowolenie wewnętrzne, pod wpływem którego powstaje zamiłowanie i zapał do studyów biblijnych.
   Pracę tę kieruję również i do osób świeckich, u nich moment literacki i ogólno kulturalny może znaleść zajęcie.
   Oby ta praca obudziła w umysłach młodych to zamiłowanie, z jakiem należy się oddać Słowu Bożemu, oby pobudziła przyszłych sług Ołtarza do mozolnych wprawdzie, ale wzniosłych i pożytecznych studyów biblijnych.

Autor
Petersburg 1910