Wybuch powstania styczniowego w świetle „Pamiętników” abpa Zygmunta Szczęsnego Felińskiego - Marek Topczewski

rok wydania 2013
format A5
str. 75
Wydawca: Dom Wydawniczy ''Ostoja''
ISBN 978-83-60048-39-9

W roku jubileuszowym powstania styczniowego warto spojrzeć na wydarzenia sprzed 150 lat w świetle „Pamiętników” ówczesnego arcybiskupa warszawskiego św. Zygmunta Szczęsnego Felińskiego. Przedstawione w książce poglądy Arcybiskupa na genezę i przebieg pierwszych pięciu miesięcy powstania uzupełniają wyłaniający się z literatury przedmiotowej obraz powstania jako ruchu o podłożu rewolucyjnym, inspirowanym przez ideologię socjalistyczną. W „Pamiętnikach" została uwydatniona jedność aspektów socjalnych, narodowych i religijnych w motywacji zdecydowanej większości uczestników wałki zbrojnej w 1863 r. Sam Arcybiskup, chociaż postrzegał powstanie jako ogólnonarodowy zryw niepodległościowy Polaków, publicznie go nie poparł, gdyż uważał, że doprowadzi on nie do wolności, lecz do katastrofy, przed którą chciał uchronić swój naród. Wiarę w odzyskanie przez Polskę niepodległości abp Feliński opierał nie na walce zbrojnej, lecz na przekonaniu o sprawiedliwości dziejowej i zaufaniu Bożej Opatrzności.

Spis treści

Wstęp
Rozdział I
GENEZA POWSTANIA STYCZNIOWEGO WEDŁUG ABPA FELIŃSKIEGO
§ 1. Tradycja walki narodowo-wyzwoleńczej
§ 2. Działalność tajnych organizacji
§ 3. Praca organiczna jako przygotowanie do powstania
§ 4. Społeczno-polityczne przyczyny wybuchu powstania
a) Ucisk narodowy i religijny
b) Kwestia włościańska
c) Błędy w polityce Wielopolskiego
Rozdział II
STOSUNEK ABPA FELIŃSKIEGO DO POWSTANIA
§ 1. Powstanie jako ogólnonarodowy zryw niepodległościowy
a) Rewolucja społeczna czy powstanie narodowe?
b) Przystąpienie do powstania przeciwników rewolucji
c) Przypadek Leona Frankowskiego
§ 2. Moralna ocena walk powstańczych
§ 3. Stosunek Arcybiskupa do przywódców powstania
Rozdział III
ROZMOWY ARCYBISKUPA Z NAMIESTNIKIEM
§ 1. Dymisja z Rady Stanu
§ 2. List do Aleksandra II
§ 3. Procesje religijne
§ 4. Egzekucja o. Agrypina Konarskiego
Zakończenie
Wykaz źródeł i opracowań
I. Źródła
II. Opracowania